Is België interessant als wijnland?
Zeker! Het gaat daar nog veel harder dan in Nederland met de ontwikkelingen. Nederland telt momenteel zo’n 275 hectare aan wijngaarden, maar in België is dit al ruim 800 hectare. België is het snelst groeiende wijnland ter wereld. Waren er in 2016 ca 100 commerciële wijngaarden, nu zijn dat er al ca 260. Hoewel er enkele wijngaarden zijn van meer dan 30 hectare, ligt het gemiddelde op 3 hectare. Hiervan is ongeveer 50% is mousserend, 35% wit, 12% rood en 3% rosé.
Anders dan in Nederland, hebben de Belgen veel klassieke druivenrassen aangeplant. Chardonnay is de meest voorkomende, daarna pinot noir. Ongeveer een derde van de aanplant bestaat uit nieuwe, meeldauwtolerante rassen zoals de witte solaris en johanniter en de rode regent, dornfelder en pinotin.
De wijngebieden liggen verspreid over Vlaanderen en Wallonië, die er ongeveer even veel hectaren van hebben. Het is erg leuk om deze wijngebieden te bezoeken, niet alleen om de vaak prachtig gelegen wijngaarden, maar ook vanwege de nabijgelegen historische steden. Denk aan Leuven in het Hageland, Ieper in het Heuvelland, Hasselt en Borgloon in Haspengouw, Namen en Charleroi in de Côtes de Sambre et Meuse en, weliswaar in Nederland, Thorn en Maastricht in de Maasvallei.
Nog een groot voordeel: je rijdt er in een paar uur naartoe!
Zijn Belgische wijnen lekker?
Hoe smaken ze, die wijnen van de buren? De gemiddelde kwaliteit is uitstekend. Als relatief noordelijk land met een zogenaamd cool climate, produceert het wijnen die fris, puur en fruitig smaken, met een goede balans tussen zuren, alcohol, suikers en – voor de rode – tannine.
Het meest bedreven is men in het maken van mousserende en witte wijnen, niet zo vreemd, want juist die moeten frisheid bezitten.
Als je ze wilt proberen, kun je ze hier bestellen.
Kwaliteitsaanduidingen
De Belgen kennen zeven BOB’s waarvan twee speciaal voor mousserende wijnen. De BOB – Beschermde Oorsprong Benaming – is een classificatie en geeft een bepaalde kwaliteit aan, vergelijkbaar met de Franse AOP/ AOC. Deze BOB-gebieden zijn Hageland (oost van Leuven), Haspengouw (rond Borgloon en Hasselt), BOB Heuvelland (bij Ieper), Côtes de Sambre et Meuse (rond Namen), Maasvallei Limburg (van Thorn tot Maastricht op de westoever, grensoverschrijdend), Vlaamse mousserende kwaliteitswijn en Vin mousseux de qualité de Wallonie/Crémant de Wallonie.
Daarnaast zijn er twee gebieden voor landwijn (BGA, Beschermde Geografische Aanduiding):
Vlaamse landwijn en Vins de Pays de Jardins de Wallonie
Haspengouw
Een van de BOB-regio’s is Haspengouw, ten westen van Maastricht. Interessante historische steden liggen hier: Hasselt, Sint-Truiden, Riemst en Tongeren, maar het wijncentrum is het pittoreske Borgloon. Haspengouw is altijd een fruitregio geweest, met name voor kersen, aardbeien, appels en peren. Overal zie je fruitkistjes opgestapeld staan bij de boerderijen en fruitverwerkende bedrijven. In de lente kleurt de hele streek roze en wit van de bloesems. Daarnaast worden er de laatste decennia dus wijndruiven verbouwd en sinds het jaar 2000 is Haspengouw officieel een Belgische wijnstreek.
Haspengouw heeft ook een rijkdom aan prachtige kastelen.
Klinkende namen
Bekende wijnbedrijven zijn het exclusieve Clos d’Opleeuw (wijngoeroe Jancis Robinson beschreef zijn chardonnay als de Belgische Puligny-Montrachet, een van de duurste wijnen uit de Bourgogne), en Kasteel Genoelselderen, bij Maastricht de grens over. Alleen al in en rond Borgloon zijn 10 wijnbedrijven. In deze streek vindt in 2024 mijn wijnwandelreis Haspengouw plaats.
Alle wijnreizen en wijnexcursies in het voorjaar en begin van de zomer moest ik annuleren en verzetten. Wel herinner ik me de feestelijke dag dat de terrassen weer open gingen: 28 april. Daar zat ik zo ongeveer als eerste op. 
Ook de vier najaarsreizen verliepen uitstekend. Het bijzondere Slovenië (2e keer) was weer heerlijk. We hadden de wijnreis Alto Adige (primeur!) in de Dolomieten, wat een verrassing. De culinaire reis samen met Onno Kleyn in de Provence: dat was smullen – en leren – in mijn vertrouwde Rhônegebied. Als laatste het prachtige, pure Sardinië, een gouwe ouwe.
). Om te beginnen kiezen de makers van deze wijnen vaak voor afwijkende, artistieke etiketten, maar oké, dat is buitenkant. Schenk je echter een natuurwijn in, dan zie je ook meestal iets anders dan je zou verwachten. De wijn is een beetje troebel, de wijn heeft veel depot, de ‘witte’ wijn is best donker, enz.. Dan ga je ruiken en proeven: ook anders, afwijkend van de doorsnee wijn, stuivend, verrassend. Ze hebben een grote kracht, een concentratie van geuren en smaken. Die zijn namelijk niet afgezwakt door toevoegingen, bewerkingen, klaring of filtering. Je proeft pure wijnen, de pure smaak van de druiven en de bodem waarop ze zijn gegroeid.
Wanneer is een wijn een natuurwijn?
Het aantal winkels en importeurs gespecialiseerd in natuurwijnen is groeiende. Omdat de term niet afgebakend is, verkopen deze zaken vooral ‘zo natuurlijk mogelijk gemaakte wijnen’. Op hun websites kun je nog veel meer informatie vinden over natuurwijnen.
