Stadswijngaarden in Nederland

onverwacht groen in stenen jungles
Stadswijngaard Clos Montmartre, Parijs

Misschien heb je gehoord over Clos Montmartre, de stadswijngaard middenin Parijs. Maar die van Venetië, op een eilandje tussen het centrum en glaseiland Murano, is minder bekend. Laguna nel Bicchiere heet hij. De druiven worden na de oogst met bootjes naar het vasteland gevaren. Nog een bijzondere is Rooftop Reds, bovenop een wolkenkrabber in Brooklyn, New York. Over de hele wereld zijn op de meest onvermoede locaties urban vineyards te vinden, er zijn er waarschijnlijk honderden.

Nederland kent echter ook stadswijngaarden. Zeven ga ik beschrijven, maar er zijn er zeker meer. Als je er nog een weet die ik zou moeten kennen, hoor ik het graag.



Wat is een stadswijngaard?

Een stadswijngaard is meer dan een wijngaard in een stad. Deze wijngaarden zijn op verschillende manieren ontstaan en verschillen dan ook van opzet. Een grote gemene deler lijkt dat ze een sterke sociale, verbindende functie willen hebben in een stad of wijk, zowel tussen bewoners onderling als tussen bewoners en bedrijven of instanties, en dat er zeer gepassioneerde mensen achter zitten. Bij sommigen ligt de nadruk wat meer op de passie voor wijn en het zien van de kansen die er in ons land tegenwoordig zijn voor wijnbouw; bij anderen ligt de nadruk eerder op de intentie om iets moois en verbindends rondom wijn op te zetten voor hun stad of buurt. Vaak maken ze deel uit van een groter geheel: een stadslandbouwproject, een duurzaam bedrijventerrein, een recreatieterrein. Meestal zijn het stichtingen met een bestuur van fervente wijnliefhebbers. In vele gevallen gaat het om een collectief of community en zijn er meerdere eigenaars. Bij een aantal kun je als stadsbewoner wijnstokken pachten. Er zijn er die dagbesteding bieden of met sociale projecten samenwerken. Sommige geven workshops druiven telen en wijn maken.
Eén ding hebben ze gemeenschappelijk, ze hebben uitsluitend nieuwe, vroegrijpe, meeldauwresistente druivenrassen aangeplant. Maar verder zijn ze allemaal anders. En allemaal de moeite waard om te bezoeken.

Wijn van Bret, stadswijngaard Amsterdam
Ingang stadswijngaard No Chateau in Amsterdam